Za nami kolejne udane połączenie krótkofalarskie z Międzynarodową Stacją Kosmiczną. Tym razem gospodarzem wydarzenia była Politechnika Rzeszowska. Polskiemu astronaucie udało się odpowiedzieć na wszystkie przygotowane na dziś pytania, które zostały wyłonione w konkursie „Zapytaj astronautę”. Dowiedzieliśmy się m.in. tego, że ulubionym zajęciem Sławosza w czasie wolnym na ISS jest podziwianie naszej planety z okna Cupoli, specjalnego modułu obserwacyjnego. Transmisja dostępna jest tu: https://www.youtube.com/watch?v=i1I8YF1mGJc
Polskie eksperymenty, które były dziś wykonywane (zarówno przed jak i po wydarzeniu krótkofalarskim w Rzeszowie):
- Wireless Acoustics https://plinspace.pl/eksperymenty/1304-wireless-acoustics (opis eksperymentu + wideo z jego autorami)
- MXene in LEO https://plinspace.pl/eksperymenty/1306-mxene-in-leo (opis eksperymentu)
W ramach działań edukacyjnych i promocyjnych polski astronauta był zaangażowany w następujące działania:
- Nagranie wideo demonstracji z dwoma eksperymentami edukacyjnymi dotyczącymi działania kołyski Newtona oraz zjawiska fontanny łańcuchowej
- Nagranie wideo o aktualnym stanie realizacji misji Ax-4 wraz z dowódcą misji Peggy Whitson
Aktualny status realizacji podstawowych celów misji: 72,9%
Plan aktywności na 6.07, czyli 10. dzień misji IGNIS:
Dzień będzie bardzo bogaty pod względem liczby eksperymentów wykonywanych przez załogę Ax-4 i to głównie one wypełnią jutrzejszy dzień astronautów. Zaplanowane są sesje:
- AstroMentalHealth https://plinspace.pl/eksperymenty/1311-astromentalhealth (opis eksperymentu + wideo z jego autorami)
- EEG Neurofeedback https://plinspace.pl/eksperymenty/1308-eeg-neurofeedback (opis eksperymentu + wideo z jego autorami)
- Mxene in LEO https://plinspace.pl/eksperymenty/1306-mxene-in-leo
- Scalable Radiation Monitor https://plinspace.pl/eksperymenty/1313-scalable-radiation-monitor-radmon-on-iss (opis eksperymentu + wideo z jego autorami)
- Wireless Acoustics https://plinspace.pl/eksperymenty/1304-wireless-acoustics
W dzisiejszym raporcie chcielibyśmy przybliżyć eksperyment Stability of Drugs, który został opracowany przez Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych Polskiej Akademii Nauk.
W eksperymencie zespół bada trwałość leków oraz ich biodegradowalnych, polimerowych nośników podczas przechowywania w warunkach mikrograwitacji i podwyższonego poziomu promieniowania kosmicznego. Przez większość czasu trwania eksperyment ma charakter pasywny i nie wymaga udziału ludzi, co stanowi niewątpliwą zaletę - w prosty i bezpieczny sposób umożliwia pozyskanie cennych danych naukowych.
Ładunek zawierający próbki składa się 8 pakietów, zawierających trzy typy materiałów badawczych: leki w formie odczynnikowej, biodegradowalne polimery oraz powstałe w wyniku ich połączenia na poziomie molekularnym -polimerowe systemy dostarczania leków. Połowa próbek jest przechowywana w module Columbus w temperaturze 23 °C, natomiast druga część - w module KIBO w chłodni MELFI, w temperaturze 2 °C.
Eksperyment ma charakter długoterminowy - rozpoczął się w podczas misji IGNIS, w trakcie której Sławosz Uznański-Wiśniewski dokona dokumentacji fotograficznej pakietów próbek rozmieszonych w miejscach składowania, a całe badanie potrwa około trzech lat. Co około roku, część próbek będzie sprowadzana na Ziemię, a następnie przesyłana do laboratorium w CMPW PAN w Zabrzu, gdzie zespół przeprowadzi niezbędne analizy. Celem tych badań będzie określenie potencjału polimerowych systemów dostarczania leków, zwłaszcza w kwestii możliwości przedłużenia przydatności do użycia substancji leczniczych oraz odpowiedź na pytanie, czy takie sposoby dostarczania do organizmu leków mogą znaleźć zastosowanie w przyszłych, długoterminowych misjach kosmicznych, zarówno na niskiej orbicie okołoziemskiej, jak i podczas eksploracji Księżyca czy Marsa.
Ciekawostka:
Pobyt na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej pod wieloma względami nie różni się od naszego codziennego życia na Ziemi tak bardzo, jak mogłoby się wydawać. Rytm dnia jest podobny do większości z nas tu na Ziemi. A w nim kluczową rolę odgrywa pewien magiczny płyn z ziaren odkrytych w Etiopii. Dziś bohaterem naszej relacji jest KAWA!
Skąd słynne powiedzenie astronautów, że „dzisiejsza kawa to wczorajsza kawa?” Otóż astronauci używają dyspenserów do wody, które pobierają płyny z recyklingu (sami możecie się domyślić, w jaki sposób astronauci oddają najwięcej wody) i wilgoci zebranej z powietrza, aby zapewnić astronautom ciepłą wodę pitną.
Jak więc wygląda proces przygotowywania dobrze nam znanego napoju? Chętni na poranną kawę umieszczają aluminiowe opakowanie w maszynie z gorącą wodą, a następnie naciskają przycisk, aby wstrzyknąć wodę do aluminiowej paczuszki. Woda rozpuszcza kawę (czasami nawet śmietankę i substytut cukru), a astronauta pije napój przez specjalną plastikową słomkę, która ma wbudowany jednokierunkowy zawór, aby zapobiec ucieczce płynu. W latach 2015-2027 mieszkańcy Międzynarodowej Stacji Kosmicznej mogli delektować się świeżo zaparzonym espresso, przygotowanym przez specjalnie zaprojektowany ekspres kapsułkowy o nazwie… ISSpresso. Ekspres został zaprojektowany do użytku w kosmosie, a wyprodukowali go (oczywiście) Włosi.
Z kolei współwynaleziony przez astronautę Dona Pettit Zero-G cup, nazywany również kosmicznym kubkiem, pozwala wypicie kawy bez aluminiowego opakowania i słomki, a ze specjalnie zaprojektowanej filiżanki. Naczynie ma wyjątkowy kształt, dzięki któremu kropelki kawy nie „uciekają” (co normalnie się dzieje przez wpływ mikrograwitacji), a ciecz jest niejako przesuwana do specjalnie zwężonego brzegu, który umożliwia tym samym „wzięcie łyka” ulubionego napoju i poczucie jego aromatycznego zapachu. Ten wyjątkowy projekt pozwala astronautom na odtworzenie ziemskiego rytuału, bez którego większość z nas nie wyobraża sobie rozpoczęcia każdego poranka.